5. Reform Eylem Grubu Toplantısı, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun katılımıyla gerçekleştirildi.

Toplantının ardından açıklanan, Reform Eylem Grubu Bildirisi'nde, "Gümrük Birliği'nin güncellenmesi müzakerelerinin bir an evvel başlaması hem AB hem de Türkiye'nin yararına olacaktır." ifadeleri yer aldı.

Adalet Bakanlığının ev sahipliğinde Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun katılımıyla 5. REG Toplantısı Avrupa Birliği (AB) Başkanlığı koordinasyonunda gerçekleştirildi. 

Toplantının ardından yayımlanan ortak bildiride, "18 Mart Türkiye-AB Mutabakatı çerçevesinde, AB'ye katılım müzakerelerinin tekrar canlandırılması, vize serbestisi diyaloğunun hızlandırılması, Gönüllü İnsani Kabul Programı'nın uygulanması, ülkemizde geçici koruma altında bulunan Suriyelilere mali yardımın hızlandırılması ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesi için müzakerelere başlanması konusunda AB’nin de taahhütlerini yerine getirmesini bekliyoruz. Gümrük Birliği’nin güncellenmesi müzakerelerinin bir an evvel başlaması hem AB hem de Türkiye'nin yararına olacaktır." ifadelerine yer verildi. 

Göç yönetiminin salt güvenlik anlayışıyla değil insani boyutuyla da ele alınması gerektiği vurgulanan bildiride, Marakeş'te hükümetler arası konferansta kabul edilen Küresel Göç Mutabakatı'na, göçün tüm boyutlarını bütüncül ve kapsamlı bir şekilde ele alması ve uluslararası alanda daha etkin bir iş birliğinin geliştirilmesi bakımından önem atfedildiği belirtildi.

Bildiride, şu değerlendirmelerde bulunuldu:

"Dünyada en fazla mülteciye ev sahipliği yapan ülke olarak, 17 Aralık 2018 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na sunulacak olan Mülteciler Konulu Küresel Mutabakatı'nı da mülteciler konusunda yük ve sorumluluk paylaşımı bağlamında somut adımlar atılması için önemli bir referans belge olarak görüyoruz ve bu açıdan tam olarak uygulanmasını yakından takip edeceğiz." 

REG Toplantısı bildirisinde ayrıca 30 Kasım 2018'de Brüksel'de yapılan Sığınmacı Mali İmkanı Yönlendirme Komitesi toplantısı ile 3 milyar avro tutarındaki ikinci dilimin sektörlere dağılımı konusunda AB tarafı ile ön mutabakat sağlandığı kaydedilerek "İkinci dilimin en kısa zamanda hızlı bir şekilde harcanmaya başlanmasını bekliyoruz." ifadesi kullanıldı. 

"TÜRKİYE ÇALIŞMALARINI KARARLILIKLA SÜRDÜRECEK"

Türkiye'nin AB üyeliğini hedeflediği ve bu kapsamda çalışmalarına kararlılıkla devam ettiği vurgulanan bildiride, bu toplantıda konuyla ilgili değerlendirmelerin yer aldığı aktarıldı.

Bildiride, "Katılım müzakere sürecimiz her ne kadar siyasi olarak engellense de Türkiye, AB standartlarına uyum için çalışmalarını kararlılıkla sürdürecektir. Reform sürecimizdeki bir diğer önceliğimiz Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinin denetim sürecinden çıkmaktır." değerlendirmesi yapıldı.

Adalet Bakanlığının yargı alanında yol haritasını teşkil edecek Yargı Reformu Stratejisi'nin güncellenmesi sürecinde son aşamaya geldiğine işaret edilen bildiride, "Katılımcı bir yaklaşımla sürdürülen çalışmalarda yargıyla ilgili tüm paydaşların görüş ve önerileri alınmış olup ayrıca Avrupa Konseyi ve AB ile ayrıntılı çalışmalar yapılacaktır." ifadesi kullanıldı.

Bildiride, yargının etkinliğinin ve verimliliğinin artırılması önceliği hatırlatılarak şunlar kaydedildi:

"4. REG toplantımızı takiben, istinaf mahkemelerinin sayısı 9’dan 11’e çıkarılmış ve yargıda hedef süre uygulamasına geçilmiştir. Ocak 2019 itibarıyla her bir soruşturma ve dava için öngörülen hedef süre taraflara tebliğ edilmeye başlanacaktır. Türkiye Adalet Akademisinin reforme edilerek yeniden yapılandırılmasına ilişkin çalışmalar yürütülmektedir. Adalet Bakanlığımız, önümüzdeki dönemde hakim/savcı sayısını Avrupa Konseyi Adaletin Etkinliği Komisyonu (CEPEJ) tarafından kabul gören standartlar doğrultusunda artırmayı hedeflemektedir."

HUKUK EĞİTİMİ VE AB ÖRNEĞİ

Adalet Bakanlığının, 2023 yılına kadar, hakim, savcı adaylarının alımları konusunda gerekli planlamaları yaptığı belirtilen bildiride, 2019 yılında bin adli yargı hakim ve savcı adayı, 500 avukatlık mesleğinden hakim ve savcı adayı, 100 idari yargı hakim adayının belirlenmesi için 29 Aralık 2018 tarihinde Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yazılı merkezi sınav gerçekleştirileceği bilgisi paylaşıldı.

Bildiride, şunlara yer verildi:

"Halihazırda, eğitim almakta olan 2 bin 874 hakim, savcı adayı bulunmaktadır. Adalet Bakanlığımız, hakim ve savcı adaylarının gerekli kişisel, mesleki ve iletişim becerileri ile donatılarak, mesleğe kazandırılması konusunda en uygun modelin belirlenmesi için hukuk fakülteleri, Yükseköğretim Kurumu, Hakim ve Savcılar Kurulu ve Türkiye Barolar Birliği başta olmak üzere ilgili tüm paydaşların katılımı ile toplantılar yapmakta; AB iyi uygulama örneklerini araştırmaktadır." 

Temel hakların korunmasını güçlendirmek üzere uygulama süresi Mart 2019’da dolacak olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi İhlallerinin Önlenmesine İlişkin Eylem Planı'nı 2019'un ilk çeyreğinde güncelleme kararı alındığının altı çizilen bildiride, "Planın güncellenmesi sürecinde, Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu dahil tüm paydaşların görüş ve önerileri alınacaktır. Temel hakların ve özgürlüklerin evrensel ölçüt ve uygulamalar ışığında geliştirilmesi bağlamında Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunu daha etkin ve işlevsel kılmaya yönelik politika ve tedbirlere '2019 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı' kapsamında yer verilmiştir. Bu bağlamda kurumun personel, mali, teknik ve fiziki altyapısının güçlendirilmesi amaçlanmaktadır. " ifadesi yer aldı.

ROMAN VATANDAŞLAR

Bildiride, Roman vatandaşların yaşam koşullarının iyileştirilmesi kapsamında yürütülen çalışmalara hızla devam ediliği, bu kapsamda, Türkiye-AB Roman Semineri'ne 2019 yılı içerisinde Türkiye'nin ev sahipliği yapacağı kaydedildi.

REG bildirisinde, "4. REG kararı doğrultusunda, kalan yükümlülükler kapsamında çalışmalarımızı son dönemde yoğunlaştırdık ve her bir yükümlülük için çalışma grubu oluşturduk. Çalışma gruplarımız, ikinci tur toplantılarını tamamladılar. Son REG toplantımızdan bu yana, 'çipte parmak izi bilgisi içeren uluslararası biyometrik pasaportlara geçiş' yükümlülüğümüzün karşılandığı Avrupa Komisyonu tarafından teyit edilmiştir. Kalan altı yükümlülüğümüz çerçevesinde çalışmalarımız devam edecektir." ifadesi kullanıldı.

VİZE SERBESTİSİ

Vize Serbestisi Diyaloğu kapsamında önemli bir adım daha atıldığına dikkati çekilen bildiride, ağır suçlar ve terörizmle mücadele konusunda Europol ile yetkili Türk makamları arasında Kişisel Verilerin Değişimine Dair Türkiye-AB Anlaşması'nın akdedilmesine ilişkin müzakerelere 30 Kasım'da Brüksel'de başlandığı hatırlatıldı. 

"Bu sayede hem Vize Serbestisi Diyaloğu'nda bir yükümlülüğü daha yerine getireceğiz hem de terörle ve organize suçlarla mücadelede AB’yle iş birliğimizi artırmış olacağız." vurgusu yapılan bildiride, eş zamanlı olarak, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında çalışmaların teknik seviyede devam ettiği kaydedildi.

Bildiride, kalan yükümlülükler kapsamında geçen dönemde kadük olan TBMM Üyeliği Etik Kanun Teklifi'nin TBMM'de yeniden gündeme alınması konusunun da toplantıda gündeme geldiği belirtilerek, söz konusu teklifin canlandırılması konusunda en kısa zamanda TBMM'nin desteğinin beklendiği vurgulandı. 

"Çalışmalarımızı yoğunlaştırdığımız bu süreçte, önemli iş birliği alanlarımızda AB ve Avrupa Konseyi ile temaslarımız en yüksek seviyede devam etmektedir." ifadesi kullanılan bildiride, 22 Kasım'da AB ile gerçekleştirilen Üst Düzey Siyasi Diyalog toplantısında, siyasi reform sürecindeki son gelişmeler, göç, vize serbestisi ve terörle mücadele dahil olmak üzere önemli konuların ele alındığı hatırlatıldı. 

Bildiride, şu değerlendirmelere yer verildi:

"REG'in yeniden toplanmaya başlaması, muhataplarımızca memnuniyet ile karşılanmış ve ülkemizin hukukun üstünlüğü ve temel haklar alanlarında reformları hızlı bir şekilde hayata geçirme hususunda sergilediği tutumun altı çizilmiştir. AB tarafı, Avrupa Konseyi ile ülkemiz arasında, Gayriresmi Çalışma Grubu toplantıları dahil olmak üzere, iş birliğinin devam ettirilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirmiştir."

YARGI REFORMU STRATEJİSİ

Avrupa Konseyi yetkilileri ile Adalet Bakanlığı arasında 4-5 Ekim'de Ankara'da düzenlenen Gayriresmi Çalışma Grubu toplantısında Yargı Reformu Stratejisi'nin güncellenmesinden OHAL sürecinde alınan tedbirlere kadar çeşitli konuların ele alındığı belirtilen bildiride, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Tazminat Komisyonunun yetki alanının genişletilmesiyle dostane çözüm ve tek taraflı deklarasyon sonucu verilen AİHM kararı sonrasında yeniden yargılama ve soruşturma açılması imkanlarının genişletilmesine yönelik atılan adımların memnuniyetle karşılandığı ifade edildi. 

Bildiride, "25 Temmuz 2018 tarihinde 7145 sayılı Kanunla Tazminat Komisyonunun yetkisinin genişletilmesinin ardından, Anayasa Mahkemesi, bu yolu tüketilmesi gereken olağan başvuru yolu kabul etmiş ve kabul edilemezlik kararları vermiştir. Tazminat Komisyonu da başvuruları almaya başlamıştır." açıklaması yapıldı.

OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonunun Avrupa Konseyi nezdinde temaslarda ve bilgilendirmede bulunmak üzere 29 Kasım 2018'de Strazburg'a bir çalışma ziyareti gerçekleştirdiği kaydedilen bildiride ayrıca Türkiye-AB arasında 28 Kasım'da Brüksel'de Ortaklık Komitesinin düzenlediği ve ilişkilerin birçok boyutunun ele alındığı belirtildi. 

Bildiride, Ortaklık Konseyinin de gelecek aylarda toplanmasının beklendiği bilgisi yer aldı. 

EUROJUST İLE DİYALOG SÜRECİ

REG bildirisinde, Türkiye-AB Terörizmle Mücadele İstişareleri kapsamında hazırlanan Eylem Listesi doğrultusunda Adalet Bakanlığı ile Eurojust arasında diyaloğun güçlendirildiği ve karşılıklı ziyaretlerin planlandığı kaydedildi.

Bu kapsamda Adalet Bakanlığı temsilcilerinin 16 Kasım'da Eurojust'ı ziyaret ettiği ve 10 Aralık'ta da Eurojust temsilcilerinin Türkiye'ye çalışma ziyareti gerçekleştirildiği bilgisi yer alan bildiride, 1 Aralık'ta Avrupa genelinde radikalleşmeyle mücadele alanında rol oynayan uzmanlar ve kurumları bir araya getiren "Radikalleşme Farkındalık Ağı-RAN" ile Ankara'da bir çalıştay düzenlendiği hatırlatıldı.

Bildiride, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından Europol ve AB üyesi ülkelerin temsilcilerinin katılımıyla 17-18 Ekim'de bir çalıştay düzenlenerek Türkiye ve AB ülkelerinde faaliyet gösteren terör örgütleri ve organize suç şebekeleri hakkında bilgi paylaşımında bulunulduğu belirtildi. 

- Adalet, Özgürlük ve Güvenlik faslında ilerlemeler

REG bildirisinde Avrupa Komisyonunun Türkiye'nin iyi düzeyde ilerleme kaydettiği belirtilen Adalet, Özgürlük ve Güvenlik faslı olan 24. fasılda da çalışmaların sürdürüldüğüne dikkat çekilerek şunlar kaydedildi:

"Yabancılarla ilgili göç stratejilerini belirlemek, koordinasyonunu ve uygulamasını takip etmekle görevli Göç Kurulunun ilk toplantısı, 21 Kasım 2018 tarihinde gerçekleştirilmiş ve Milli Göç Strateji Belgesinin hazırlıkları başlamıştır. Bir önceki REG toplantımızda mutabık kaldığımız üzere, 2019-2021 yıllarını kapsayacak Organize Suçlarla Mücadele Eylem Planı'nın 2019 yılı Ocak ayında onaylanması hedeflenmektedir."

IPA KESİNTİSİ 

Bildiride, Türkiye-AB Katılım öncesi mali yardımlar (IPA) çerçevesinde bugüne kadar yargı, temel haklar, göç ve sınır yönetimi alanında önemli projelerin hayata geçirildiğinin altı çizildi. 

"Katılım müzakereleri siyasi nedenlerle engellenmekteyken, mali yardımlar AB'ye uyum sürecimizde önemli bir enstrüman olmaya devam etmiştir." denilen bildiride, reform ve AB'ye uyum adımlarının canlandırıldığı bu süreçte, IPA fonlarında kesintiye gidilmesi kararıyla, AB'nin Türkiye’deki görünürlüğünün azalacağı ve özellikle öğrenciler, yereldeki paydaşlar ile sivil toplum örgütlerinin AB'deki muadilleri ile etkileşimlerinin kısıtlanacağına dikkati çekildi. 

Bildiride, "Önümüzdeki süreçte, AB’nin bu yaklaşımından vazgeçmesini, aksine çabalarımızı teşvik edici şekilde siyasi, mali ve teknik desteğini artırmasını bekliyoruz." ifadesi kullanıldı.

REG bildirisinde 18 Aralık'ta enerji, 15 Ocak'ta ulaştırma, 28 Şubat'ta da ekonomi alanında Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Diyalog toplantılarının ve 18-20 Aralık'ta Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu toplantısının yapılacak olmasından duyulan memnuniyet kaydedildi. 

İngiltere'nin AB'den ayrılması sürecindeki gelişmelerin yakından takip edildiği belirtilen bildiride, "Brexit'in ülkemize olabilecek etkilerini ele almak ve bu bağlamda çıkarlarımızı en iyi şekilde korumak amacıyla İngiltere tarafı ile çalışma grupları oluşturulmuş, keza Üst Düzey Brexit Diyaloğu tesis edilmiştir." değerlendirmesi yapıldı.

Bildiride, bir sonraki REG toplantısının Hazine ve Maliye Bakanlığının ev sahipliğinde 2019'un ilk yarısında gerçekleştirilmesi kararlaştırıldığı bilgisine yer verildi.