İnsan, ahlâk sayesinde iyiye ve doğruya yönelir. Güzel ahlâk sayesinde insanın maddî ve mânevî yapısı bir âhenk içinde terbiye edilmiş olur. Kişi sadece kendisini geliştirmiş, korumuş olmaz; aynı zamanda toplumun korunmasında ve gelişmesinde de çok önemli katkılar sağlamış olur. Fertleri ve toplumları sağlam ve dürüst, mutlu ve huzurlu hale getirmek, ahlâkın gayeleri arasındadır. İslâm dini güzel ahlâka büyük önem vermiştir.
İslâm dini mü’minlere iyi huylara sahip olmalarını ve kötü huylarından kaçınmalarını emretmektedir. Mü’minlere düşen görev, iyi huyları benimsemek, kötü huylardan uzak kalmaktır. Din, diğer özellik ve güzelliklerinin yanı sıra, aynı zamanda bir ahlâk sistemidir; iş ahlâkı, ticaret ahlâkı, idare ahlâkı, ev ahlâkı, eğitim ahlâkı vs. diye isimlendirilmeler de, her sahadaki üstünlüğün ahlâk üstünlüğü ile olacağını işaret etmektedir.
Ahlâkın önemini âyet ve hadisler ortaya koymaktadır. “Ve Sen (Rasûlüm); büyük bir ahlâk üzerindesin” (68/Kalem, 4) diye övdüğü önderimiz Hz. Peygamber (s.a.v.) şöyle buyuruyor: “Ben ancak ahlâkın güzelliklerini tamamlamak için gönderildim.” (Muvatta, Hulk 8) İki Cihan güneşi, gönüllerin gülü olan Hz. Peygamber, doğru, dürüst ve güvenilir kişiydi.
“Kim iyi iş yaparsa faydası kendisinedir ve kim de kötülük yaparsa zararı yine kendisinedir. Sonra (ölünce) Rabbinize döndürüleceksiniz.” (49/Câsiye, 15) Hz. Peygamber (s.a.v.): “Mü’minlerin iman yönünden en mükemmel olanları ahlâkı en güzel olanlarıdır” (Tirmizî, Radâ 11) buyurmaktadır. Bu âyet ve hadislerden ahlâkın önemi ve fazileti anlaşılmaktadır. Mü’min kişi iyi ahlâk sahibi olmaya gayret sarf etmeli, kötü huylardan, alışkanlıklardan son derece sakınmalı, kötü ahlâklı değil; iyi ahlâklı olmalıdır. Çünkü Hz. Peygamber güzel ahlak sahibiydi.
Yüce Allah Şöyke buyurur: “Muhakkak ki Allah adâleti, ihsanı (güzel davranışı) ve (muhtaç olan) akrabaya yardım etmeyi emreder; haksızlıktan, fenalıktan, zulüm ve azgınlıktan men eder; iyice anlayıp tutasınız diye size böylece öğüt verir.” (16/ Nahl, 90) Âyette, her türlü güzel davranışlar; ihlas, doğruluk, sabır, şükür, tevbe, takva, adalet, kanaat ve cömertlikr emrediliyor. Her türlü kötü davranışlar; içki, kumar, zina, haksızlık, ahlâksızlık, hırsızlık, kıskançlık, cimrilik, israf, gıybet, dedikodu, iftira ve yalan da yasaklanıyor.
Din güzel ahlâktır. Dinimiz her zaman güzel ahlâklı olmamızı ister. İyi bir müslüman olmak için güzel ahlaka sahip olmak, kötü ahlâktan uzak durmak gerekir. Ancak bu şekilde dünya ve ahiret saadeti elde edilir.
Çünkü güzel ahlâk, mutlu olmayı sağlar. İslâm ahlâkına uygun yaşandığında ferdî, ailevî ve sosyal mutluluk söz konusudur. Güzel ahlâk, ilim ve edep öğrenmekle, iyi insanlarla arkadaşlık etmekle elde edilir. Kötü ahlâk da bunun tersidir. Dünya ve âhirette mutlu, huzurlu olmak istiyorsak İslâm’ın emir ve yasaklarına, koymuş olduğu ahlâk kurallarına uymak zorundayız. Ne mutlu ahlâkî vazifelerini en iyi şekilde yerine getirmeye gayret edenlere!
