“Ekonomik Krizin Çözümü İsraf Etmemekte Yatıyor” başlıklı yazımla ilgili olarak Hakan Aydın’dan çok önemli bulduğum eleştiriler çeşitli medya kuruluşlarında yayınlandı. Üniversitelerimizde tartışılması ve sorgulanması caiz olmayan “vahşi kapitalizm” hakkında ciddiye alınması gereken bu makale üzerinde durmak gerekiyor.

Kadınların çalışma hayatına girmesi ile ilgili olarak Elizabeth Warren ve Suzanne Venker isimli akademisyenlerin yaptığı çalışmaları değerlendiren Aydın, aslında benim yazılarımı çok da fazla eleştirmiyor. Zira Silivri Fatih Camiinden bahseden kısmını ayrı tutacak olursak “Çalışma Ekonomisi” alanında oldukça kıymetli bilgileri sunmaya çalışmış. Bu nedenle bir başucu kitabı olması gerektiği halde üniversitelerimizde tartışılmasına dahi müsaade edilmeyen Warren ve Venker’in aynı başlıklı “İki Gelir Tuzağı” eserleri üzerinde bir kere daha bende durmak istiyorum.

Aydın, beni eleştirdiği çalışmasında şunları söylüyor: “Vehbi Kara, 11 Ekim 2021 tarihli yazısında; kadınların çalışma yaşamına katılmasını evirip çevirip “israf” olarak tanımlamaktadır. Bahis konusu yazıda; kendisine referans olarak ABD’den iki kadını seçmiş. İlk referansı, ABD’de 2020 seçimlerinde Demokrat Parti’den başkanlığa “aday adayı” olduğunu ve hemen ardından çekildiğini açıklayan Senatör Elizabeth Warren.

Warren, akademisyendir, hali hazırda çalışmaktadır ve yüksek gelir grubundadır. Çocukluğunda; babası bir satış elemanı olarak çalışırken kalp krizi geçirerek çalışamaz duruma gelir, ailesi yokluk içerisine düşer. Babası iyileşip ayağa kalktığında satış işine dönemez ve apartman görevlisi olur. Aile, Mortgage kredisi ile başını sokabilecekleri bir ev alır ancak kullandıkları krediyi ödeyebilmek için annesi de çalışmak zorunda kalır. Ailenin elde ettiği gelir hem evin hem de arabanın kredi taksitlerini karşılamadığı için arabalarına haciz gelir ve o günlerde 13 yaşında olan Warren da teyzesinin restoranında garson olarak çalışmaya başlar…

Bu tipik kapitalizm hikâyesinin içerisinden sıyrılan Warren, akademisyen olmayı başarır. 2012’de Massachusetts’te ilk kadın senatör olana kadar en büyük başarısı 2008 yılında hazırlanan Sorunlu Varlıkların Kurtarılması Programı’nın çıkarılmasına katkıda bulunmaktır. Program, o yıllarda ABD’yi kasıp kavuran Mortgage Krizi sonrasında finans kurumlarının elinde patlayan sorunlu gayrimenkullerin devlet tarafından satın alınması yoluyla bu şirketlerin finansal durumlarını düzeltilmesini kapsamaktadır. Yani şirket kurtaran bir program…

Warren, ticaret profesörüdür ve kapitalizminin (meydana getirdiği) eşitsizliklerin toplumsal bir krize dönmemesi üzerine düşünür. Çalışan istihdamı sorunu ve ABD’de yükselen işsizlik oranlarına kafa yorduğundan, nihai sonucu kadınların eve kapanmasını teşvik eden “İki Gelir Tuzağı” adında bir teoriyi bir başka kadın yazarla birlikte kitaplaştırırlar.

Kitap, özetle; yükselen geçim fiyatlarını karşılamak için eşlerin birlikte çalışması durumunda geçimlerinin anlamsız harcamalarla tehdit altına girdiğini anlatıyor.  Hele bir de çalışan kadın çocuk doğurursa iflasın kaçınılmaz olacağından, kadının evden sorumlu olmak üzere çalışan istihdamından çekilmesini öngörüyor.