180 kilometre uzunluğunda adayı bir baştan bir başa ayıran ve insanların girişine izin verilmeyen bölgede adaya has çok sayıda nadir bitki ve hayvan türü çoğalma imkanı buldu. Bunların arasında en dikkat çekici olan canlılar, mısır meyve yarasası, endemik arı orkidesi, kocagöz kuşu gibi türlerin sayısı ise artış gösterdi.
Kıbrıs adasının kuzey ve güney bölümünü ayıran tampon bölgede hayat bulan vahşi yaşam, Türk ve Rum bilim insanları tarafından ilgi odağı oldu. Birleşmiş Milletler (BM) tarafından gözetlenen alana vatandaşların girmesi yasak.
YAŞAM KORİDORU
1974'ten beri insan elinin değmediği bölge, resmi olmayan bir vahşi yaşam parkına dönüştü.
Tampon bölge bu özelliği ile Kıbrıs’ta bulunan Türk ve Rum araştırmacıları için açık hava laboratuvarı haline geldi. Bilim insanları adayı ayıran siyasi çatışmaları bir kenara bırakarak adanın oldukça kırılgan ekosistemini korumak için kolları sıvadı.
Biyolog Iris Charalambidou ve Salih Gücel 2007 yılında yapılan ve tampon bölgede canlanan flora ve faunayı inceleyen bir araştırmaya liderlik ettiler. Araştırma sırasında insansız bölgede özellikle bazı noktaların göçmen kuşlar için önemli bir dinlenme durağı haline geldiği tespit edildi.
İlkbahar ve sonbahar göçlerinde kel akbabalar, balık kartalı, doğan ve Avrupa'da sayıları son yıllarda hızla azalan kızkuşu gibi türlerin tampon bölgeyi dinlenmek için kullandıkları görüldü. Artık adanın diğer bölgelerinde nadir olarak görülen dikenli fare oldu. Bölgede görülen canlılar arasında en ilgi çekici olanlar arasında ise mısır meyve yarasası, endemik arı orkidesi ve kocagöz kuşu gösterildi.
Araştırmanın sonuçları adanın doğal yaşamının korumak için işbirliğine olan ihtiyacı ortaya koydu.
BİLİM İNSANLARI DOĞA İÇİN ÇABALIYOR
Adanın kuzeydoğu ucunda yer alan ve boşaltılan Varisia köyü bu iki bilim insanının çalışmaları için önemli bir üs haline geldi
Adanın ekosistemini korumak için ortak bir plan oluşturulmasının gerektiğini, tampon bölgenin açık bir şekilde gözler önüne serdiğini vurgulayan Salih Gücel, bu yılbaşında ada genelindeki çevre konularında işbirliği fikirleri üreten Çevre Komitesi'nin eş başkanı oldu.
Iris Charalambidou’da adadaki çevre sorunlarını birlik halinde çözmeyi hedefleyen Kıbrıs Çevre Paydaşları Forumu'nun yönetim kurulunda yer alıyor.
İki bilim insanı da daha fazla araştırmacının bu projeye katılması için çaba sarf ediyor.
Gücel ve Charalambidou adanın yüz ölçümünün yüzde 3'ünü oluşturan tampon bölgeyle ilgili alınacak kararlarda çevresel korumanın da dikkatle ele alınması ve yerel halkla tam bir işbirliği içerisinde hareket edilmesi çağrısında bulunuyor.
Özellikle tampon bölge içerisinde biyolojik olarak hassas noktalar eko-turizm ve agro-turizm gibi alanlarda kullanılmak üzere koruma altında tutulabileceğini belirtiyorlar.
